In dit nummer onder andere:
- Gebruikelijk loon mag onder minimumloon komen
- Activa ook verplicht privévermogen na gedeeltelijke staking
- FE omzetbelasting ondanks in verleden niet als FE handelen
- Biologisch, niet-juridisch kind is derde voor erfbelasting
- Onbelaste gemengde loon kosten zijn beperkt aftrekbaar
- Starter moet woning binnen maand gebruiken
De ondernemer en de dga
Gebruikelijk loon mag onder minimumloon komen
Volgens een oud besluit (nr. CPP2000/3172M) was een lager loon dan een gebruikelijk loon onder bepaalde omstandigheden acceptabel. Maar dan moest de werkgever aannemelijk kunnen maken dat de continuïteit van de bv gevaar liep bij het uitbetalen van een gebruikelijk loon. Dit besluit is al per 1 januari 2007 ingetrokken. Toch meent Rechtbank Gelderland dat men nog steeds een beroep kan doen op een verzachting van de gebruikelijkloonregeling in vergelijkbare omstandigheden. Het ingetrokken besluit had namelijk volgens de rechtbank slechts een voorlichtend karakter. In de desbetreffende zaak stond de rechtbank zelfs toe dat het gebruikelijk loon minder bedroeg dan het wettelijk minimumloon. Door de betaling van het loon over de eerste maanden van haar bestaan leed de bv namelijk al verlies.
Tip!
Als de bv geen financiële buffers heeft omdat zij pas korte tijd geleden is opgericht, kan dat volgens de rechtbank ook een reden zijn voor een laag gebruikelijk loon.
Debiteur op rekening ander bedrijf laten betalen is fraude
Stel dat een dga twee bv’s heeft waarvan een waarschijnlijk binnenkort failliet gaat. De dga laat de debiteuren van de noodlijdende bv hun betalingen storten op rekening van de andere bv. Op die manier hoopt de dga te voorkomen dat de Belastingdienst beslag legt op de bankrekening van de noodlijdende bv. Rechtbank Amsterdam oordeelt dat in zo’n situatie de dga zich schuldig maakt aan faillissementsfraude. Feitelijk onttrekt hij immers gelden aan de boedel van de ene bv en benadeelt daarmee de Belastingdienst. De rechtbank neemt bij een benadelingsbedrag tussen de € 500.000 en € 1 miljoen een gevangenisstraf tussen 18 en 24 maanden als uitgangspunt. Bij verzachtende omstandigheden kan een lagere straf op zijn plaats zijn.
Tip!
Zo lang men in redelijkheid kan verwachten dat de onderneming blijft doorgaan en de belastingclaim geen gevaar loopt, mag een ondernemer in principe handelscrediteuren eerder betalen dan de fiscus.
Ook vast minimum gebruikelijk loon voor paar maanden werk
Als de inspecteur het fictief loon van een dga van een bv berekent, mag hij in principe een vast minimumbedrag hanteren. Rechtbank Noord-Nederland bevestigt dat de toepassing van dit normbedrag in beginsel niet naar tijdsgelang plaatsvindt. In de desbetreffende zaak had een dga in 2015 werkzaamheden verricht voor een kort project van zijn bv. Dit had hem hooguit vier maanden werk gekost. De dga meende daarom dat zijn gebruikelijk loon daarom slechts 4/12e van het normbedrag was. Maar de rechtbank keurde goed dat de inspecteur het volle normbedrag hanteerde. In dit geval was niet aannemelijk dat een niet-aanmerkelijkbelanghouder een lager loon zou genieten voor deze werkzaamheden.
Vennootschapsbelasting
Activa ook verplicht privévermogen na gedeeltelijke staking
Rechtbank Noord-Nederland heeft een uitspraak gedaan over de vraag of bij een gedeeltelijke staking van een onderneming de bijbehorende bedrijfsmiddelen keuzevermogen vormen. De rechtbank oordeelt dat dit in principe niet het geval is. De rechtbank kijkt daarbij naar oudere rechtspraak. Daaruit blijkt dat de hoofdregel luidt dat bij een volledige staking van de activa van de onderneming overgaan naar het privévermogen. Volgens de rechtbank is dat niet anders bij een gedeeltelijke staking.
Tip!
In beginsel kan de ondernemer met een beroep op de foutenleer een bedrijfsmiddel, dat hij ten onrechte tot zijn ondernemingsvermogen heeft gerekend, alsnog in een eerder jaar naar het privévermogen laten overgaan.
Subsidie voor organisatoren evenementen
De overheid wil een subsidieregeling voor organisatoren van evenementen invoeren. Als een evenement door coronabeperkingen onverwachts niet kan doorgaan, ontvangt de organisator 80% van de kosten terug als gift. De staat verstrekt een lening voor de overige kosten. Moet de organisator extra kosten maken vanwege last-minute veiligheidseisen? Dan vallen deze kosten niet onder de subsidieregeling. Voor deze regeling is een bedrag van € 385 miljoen gereserveerd. Deze steun is bedoeld voor professionele organisatoren van evenementen die in Nederland gepland staan tussen 1 juli en 31 december 2021. Het betreft dan festivals, concerten, sportevenementen en zakelijke evenementen. De Europese Commissie moet nog haar goedkeuring geven. Maar de verwachting is dat de publicatie van de regeling half april 2021 plaatsvindt.
Let op!
De organisator weet pas zeker dat hij onder de regeling valt als hij het besluit daartoe van RVO ontvangt. Maar als dat besluit positief is, vallen ook de kosten die hij vóór dat besluit heeft gemaakt onder de regeling. Dus ook de kosten die vanaf 21 januari 2021 zijn gemaakt.
BTW
FE omzetbelasting ondanks in verleden niet als FE handelen
Voor Rechtbank Den Haag kwam de vraag op of een groep van samenwerkende ondernemers, in dit geval een vof, met terugwerkende kracht een fiscale eenheid (FE) voor de omzetbelasting kan vormen. Op grond van de wet moet de inspecteur personen en lichamen onder voorwaarden bij voor bezwaar vatbare beschikking aanmerken als één ondernemer voor de omzetbelasting. Dat is het geval als deze ondernemers in financieel, organisatorisch en economisch opzicht zodanig met elkaar zijn verweven dat zij een eenheid vormen. De wil van de ondernemers of de fiscus is hierbij niet van belang. Het is evenmin noodzakelijk dat de ondernemers in het verleden al handelden als FE, zo redeneert de rechtbank. Een beschikking FE omzetbelasting kan dus terugwerken tot het moment waarop de onderlinge verwevenheid is ontstaan.
Let op!
De fiscale eenheid voor de omzetbelasting staat los van de fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. De FE vennootschapsbelasting is alleen mogelijk voor bepaalde lichamen en is optioneel.
Registratie éénloketsysteem voor e-commerce is begonnen
Vanaf 1 juli zal de nieuwe EU-regeling btw e-commerce gaan gelden. Daardoor zullen Nederlandse ondernemers die goederen leveren in de EU aan klanten die geen btw-aangifte hoeven te doen vanaf 1 juli meestal btw moeten betalen in de EU-landen waar de goederen heen gaan. Dat geldt zowel voor goederen die al in de EU zijn als voor goederen die ondernemers importeren van buiten de EU. Het is niet de bedoeling dat ondernemers zich moeten aanmelden bij de belastingdiensten in alle landen waar ze leveren. Daarom komt er vanaf 1 juli een nieuw éénloketsysteem. Daarmee handelt de btw- ondernemer in één keer de btw-meldingen en betalingen over deze leveringen af voor alle EU-landen. De registratie voor het éénloketsysteem is 1 april gestart. Een btw-ondernemer kan dit éénloketsysteem ook gebruiken voor geleverde diensten aan particulieren in de EU.
Familievermogensrecht
Biologisch, niet-juridisch kind is derde voor erfbelasting
Voor kinderen van een erflater geldt een hogere vrijstelling en een gunstigere tariefgroep dan voor derden die erven. Rechtbank Gelderland moest beoordelen of een erfgenaam die wel een biologisch, maar geen juridisch kind van de erflater is, voor de erfbelasting kwalificeert als kind. De biologische vader van de desbetreffende erfgenaam was namelijk bij de geboorte van die erfgenaam niet getrouwd met de moeder. De biologische vader had evenmin zijn zoon erkend of later geadopteerd. Een paar jaar na de geboorte had de echtgenoot van de moeder haar kind wel erkend. Daarmee was deze echtgenoot de juridische vader van het kind geworden. De biologische vader had zijn niet-erkende zoon wel aangewezen als erfgenaam. Deze erfgenaam kwalificeert voor de heffing van erfbelasting echter als een derde, zo oordeelt de rechtbank. Volgens de rechtbank draait het binnen de erfbelasting namelijk om de juridische betekenis van het begrip ‘kind’.
Tip!
Een juridische verwantschap kan wel ontstaan als het vaderschap gerechtelijk wordt vastgesteld.
Rechter mag niet gauw afwijken van tekst oud testament
Zelfs als de letterlijke tekst van een testament heel duidelijk uitsluitend de kinderen aanwijst als erfgenamen, kunnen er redenen zijn om toch tot een andere verdeling van de erfenis te komen. Rechtbank Limburg oordeelt dat de rechter uiterst terughoudend moet zijn bij het achteraf interpreteren van een testament. Juist omdat kinderen in beginsel al erven, wijst het aanwijzen van kinderen als enige erfgenamen op een bewuste keuze van de erflater. Een verklaring van een kennis dat deze erflater zijn huidige partner wilde laten erven, schuift het testament daarom niet opzij.
Let op!
In de desbetreffende zaak was de achtergebleven geregistreerde partner van de erflater niet alleen geen erfgenaam, een deel van de erfenis van haar ouders ging ook naar haar stiefzonen. Om zulke situaties te voorkomen, dienen geregistreerde partners partnerschapsvoorwaarden op te stellen.
Loonheffingen en sociale verzekeringen
Onbelaste gemengde loonkosten zijn beperkt aftrekbaar
Bepaalde kosten met een gemengd karakter zijn beperkt aftrekbaar in de inkomsten- en vennootschapsbelasting. De hoofdregel is dat de gemengde kosten tot een vast bedrag van € 4.700 (bedrag 2020) niet aftrekbaar zijn. Maar de ondernemer kan ook ervoor kiezen om de aftrekbeperking te stellen op 20% (26,5% voor vennootschapsbelastingplichtige lichamen) van de gemengde kosten. Deze aftrekbeperking is echter niet van toepassing voor zover het gaat om loonkosten. Maar dan moet de werkgever of werknemer wel feitelijk loonheffing over deze loonkosten betalen, zo oordeelt Hof Amsterdam. Anders is de aftrekbaarheid op geen enkele wijze beperkt. Het maakt hierbij niet uit of de loonheffing achterwege is gebleven als gevolg van de vrije ruimte of door een specifieke vrijstelling.
Let op!
Als een vennootschapsbelastingplichtig lichaam personeel in dienst heeft, moet dat lichaam het vaste bedrag van € 4.700 vervangen door 0,4% van zijn totale loonsom als dat tot een hoger bedrag leidt.
Auto
Belastingschuldige krijgt twee keer kans inlevering auto
Door een wijziging in de Leidraad Invordering 2008 is het beleid van de ontvanger van de belastingen gewijzigd. De wijziging bestaat uit de invoering van het zogeheten administratief beslag op auto’s. Dat betekent dat de belastingdeurwaarder een in beslag genomen auto in beginsel mag wegvoeren. Daarbij geldt als voorwaarde dat de schuldenaar twee keer de gelegenheid heeft gekregen om het motorrijtuig of die aanhangwagen in te leveren, maar dat heeft nagelaten. Na de eerste keer dient de belastingdeurwaarder de schuldenaar vóór de executoriale verkoop eenmalig opnieuw de gelegenheid te geven om het motorrijtuig of de aanhangwagen in te leveren. De belastingdeurwaarder moet dit tweede inlevermoment schriftelijk kenbaar maken. Hij kan eventueel in het proces-verbaal van inbeslagname van een auto instructies opnemen voor het aan hem afgeven van de auto ten behoeve van de executie. Dit is nodig om ervoor te zorgen de auto daadwerkelijk aanwezig zal zijn bij de verkoop. Deze regels van inbeslagname zijn ook van toepassing op andere motorrijtuigen en aanhangwagens.
Gebruik geen standaardkilometers voor rittenregistratie
Als een werknemer beschikt over een Verklaring geen privégebruik auto, hoeft zijn werkgever geen bijtelling toe te passen voor privégebruik van de auto van de zaak. Soms vraagt de Belastingdienst zo’n werknemer om een rittenregistratie op te sturen. Zo kan de inspecteur controleren of de verklaring terecht is afgegeven. In een zaak voor Rechtbank Noord-Nederland had een werknemer voor veel voorkomende ritten steeds een gelijk aantal kilometers heeft opgegeven. Maar in werkelijkheid was de verkeerssituatie niet altijd gelijk. Mede door het gebruik van standaardkilometers vond zowel de fiscus als de rechtbank dat de rittenregistratie niet betrouwbaar was. De inspecteur mocht daarom de man een naheffingsaanslag loonheffingen opleggen.
Let op!
Als sprake is van een bestelauto van de zaak, dient de werknemer in principe te beschikken over een Verklaring uitsluitend zakelijk gebruik bestelauto in plaats van een Verklaring geen privégebruik auto.
Toekomstvoorzieningen
Partner moet pensioenverevening voor afkoop claimen
Stel dat in het vooruitzicht van een echtscheiding de afkoop van een pensioen in eigen beheer (PEB) plaatsvindt. In zo’n situatie moeten de echtgenoten aangeven of zij dit pensioen willen verevenen. Op het moment van echtscheiding, nadat de afkoop heeft plaatsgevonden, is verevening niet meer mogelijk. In dat geval is er immers geen verrekenbaar pensioen meer, zo redeneert Hof-Arnhem-Leeuwarden. Als een ex-partner compensatie wil ontvangen, moet hij dit afspreken bij het opstellen van de overeenkomst tot afkoop.
Let op!
Sinds 2017 is het PEB in beginsel afgeschaft. Als een dga’s ervoor heeft gekozen zijn opgebouwde PEB te handhaven, is dit pensioen bevroren. De bv moet elk jaar de opgebouwde rechten indexeren en de voorziening actuarieel waarderen zolang de pensioenvoorziening nog op de balans staat.
Onzakelijke lening aan dga: heel pensioen afgekocht
Een uitspraak van Hof Den Bosch maakt duidelijk dat bv’s waarin een pensioen in eigen beheer (PEB) was ondergebracht voorzichtig moesten zijn met geld lenen aan hun dga. Dit is vooral zo als de onderneming van de bv krap in de liquiditeiten zit, toenemende (belasting)schulden heeft en de dga niets aflost. In zo’n situatie kan de Belastingdienst zeggen dat de verstrekte lening onzakelijk is. Vervolgens kan de inspecteur stellen dat een gedeeltelijk prijsgeven van het pensioen heeft plaatsgevonden. Het gevolg is dat dan de hele aanspraak in de loonheffing valt.
Let op!
Bij een afkoop van een pensioen die niet fiscaal gefacilieerd is vindt bovendien een heffing van 20% revisierente plaats.
Eigen woning
Starter moet woning binnen maand gebruiken
Per 1 januari 2021 is de aankoop van een woning door kopers tussen de 18 en 35 jaar vrijgesteld van overdrachtsbelasting. Zij mogen deze startersvrijstelling echter maar één keer toepassen. Vanaf 1 april 2021 zal bovendien de aanvullende voorwaarde gelden dat de totale waarde van de woning niet uitkomt boven de € 400.000. De Belastingdienst verwacht dat sommige kopers de transactie naar voren willen halen. Daarmee lijken zij te voorkomen dat zij toch 2% overdrachtsbelasting moeten betalen. Inmiddels heeft de Belastingdienst verklaart dat de startersvrijstelling ook geldt als de koper vóór 1 april de woning van meer dan € 400.000 aanschaft en uiterlijk een maand later zelf als hoofdverblijf gaat gebruiken. Blijft de verkoper langer dan een maand in de woning wonen, dan geeft de inspecteur geen zekerheid vooraf gegeven over de fiscale gevolgen.
Let op!
De wetgever heeft ook al rekening gehouden met de mogelijkheid dat kopers een woning in delen kopen. Bij de aankoop van een ander deel binnen twaalf maanden na de aankoop van het eerste deel moet men de vrijgestelde waarde van de eerste aankoop optellen bij de waarde van de latere aankopen.
Ondanks ingeschreven kind is uitzendregeling mogelijk
Als een werknemer met zijn gezin wordt uitgezonden naar het buitenland, is zijn woning volgens de hoofdregel geen eigen woning meer. Daardoor heeft de uitgezonden werknemer geen recht meer op hypotheekrenteaftrek. De wet kent echter de zogeheten uitzendregeling. Door deze regeling blijft de woning in Nederland als eigen woning kwalificeren. Een belangrijke voorwaarde voor de uitzendregeling is dat de uitgezonden werknemer de Nederlandse woning niet ter beschikking stelt aan derden. Rechtbank Zeeland-West-Brabant maakt duidelijk dat kinderen die samen met hun ouders de woning betrekken, geen derden zijn. Het komt voor dat de ouders vervolgens terugkeren naar het werkland terwijl het kind in een huurwoning gaat wonen. Ook in dat geval is geen sprake van een terbeschikkingstelling aan derde. Zelfs niet als het kind ingeschreven blijft staan op het adres van het ouderlijk huis. Deze inschrijving is immers slechts een formele kwestie.
Overheid verlengt betaalpauze hypotheekrente
Normaal gesproken moet de eigenaar van een eigen woning op zijn minst een annuïtair aflossen als hij zijn hypotheekrente wil aftrekken. Tijdens de coronacrisis kan het lastig zijn om de annuïteit de kunnen betalen. Sommige banken komen daarom met hun schuldenaren een betalingspauze overeen. Zonder nadere goedkeuring zou zo’n betalingspauze het recht op hypotheekrenteaftrek in gevaar brengen. Dankzij een goedkeuringsbesluit, dat inmiddels is geactualiseerd, blijft de hypotheekrenteaftrek onder voorwaarden in stand. Ten eerste moet de belastingplichtige in de periode van 12 maart 2020 tot en met 30 juni 2021 (was 31 maart 2021) bij de bank (of een andere geldverstrekker) hebben gemeld dat hij (dreigende) betalingsproblemen heeft door de coronacrisis. Vervolgens moeten de partijen als gevolg hiervan een betaalpauze zijn overeengekomen. Deze betalingspauze mag uiterlijk 1 juli 2021 (was eerst 1 april 2021) ingaan en maximaal twaalf maanden duren. De bank moet deze betalingspauze schriftelijk bevestigen.
Administratieve verplichtingen
Bij trage vergoeding griffierecht moet fiscus rente betalen
In het geactualiseerde Besluit Beroep in Belastingzaken (BBIB) is verduidelijkt dat de fiscus wettelijke rente moet vergoeden in alle gevallen waarin de vergoeding van griffierecht of proceskosten niet binnen vier weken is uitbetaald. Voor de vergoeding van immateriële schade was dit trouwens al het geval. Als de Belastingdienst of de staatssecretaris van Financiën in hoger beroep of cassatie gaat, mag de inspecteur de uitkomst van die procedure afwachten voordat hij overgaat tot vergoeding of verrekening. Hij is daartoe echter niet verplicht en kan dus eerder betalen om zo het belopen van wettelijke rente te voorkomen. Het geactualiseerde BBIB bepaalt ook dat de inspecteur een belanghebbende geen kennisgeving meer hoeft te sturen dat hij na een verloren beroepsprocedure het griffierecht vergoedt. De reden is dat de kennisgeving naar verwachting geen toegevoegde waarde heeft. De uitspraak van de rechter moet duidelijk genoeg zijn.
Derdenbeslag bij Belastingdienst is ook mogelijk
De ontvanger van de belastingen kan in bepaalde gevallen een zogeheten derdenbeslag leggen om zijn vordering op belastingschuldigen te innen. Moet de Belastingdienst zelf betalingen doen aan iemand met een schuld aan een andere organisatie, bijvoorbeeld de gemeente? Dan kan de gemeente een derdenbeslag leggen bij de fiscus. Bij beslaglegging moet een overheidsorgaan wel de beslagvrije voet in aanmerking nemen.
Verzet tegen UBO-register begrijpelijk maar afgewezen
Rechtbank Den Haag heeft de eis van belangenorganisatie Privacy First om het UBO-register (tijdelijk) buiten werking te stellen, afgewezen. Een belangrijk argument voor deze afwijzing is dat het UBO-register is gebaseerd op Europese anti-witwasrichtlijnen. Door het verzoek van Privacy First toe te kennen, zou de rechter de Staat dwingen in strijd met de Europese richtlijn te handelen. De rechter toont wel begrip voor de twijfel over de rechtsgeldigheid van (onderdelen van) de Nederlandse wetgeving rond Ultimate Beneficial Owners (UBO’s). De rechtbank sluit niet uit dat de hoogste Europese rechter zal oordelen dat het openbare karakter van het UBO-register in strijd is met privacyrichtlijnen. De rechtbank heeft evenmin prejudiciële vragen gesteld aan het Hof van Justitie van de EU. De Luxemburgse rechter heeft namelijk eerder zulke vragen gesteld, dus de kwestie ligt al bij het Hof.